شپش سر یکی از موضوعاتی است که حتی فکر کردن به آن باعث میشود که به طور ناخودآگاه احساس خارش در سر و سایر قسمتهای خود داشته باشیم. فرقی نمیکند که شما تجربه ابتلا به شپش را داشته باشید یا نه؛ از آنجایی که از دوران کودکی تصویر ناخوشایندی از این حشره در ذهن شکل گرفته، ما هم به صورت پیش فرض این ترس را در وجود خود احساس میکنیم.
شپش حشرهای است که جزو انگلها دسته بندی میشود و در گذشته از مشکلات بزرگ جوامع یکجانشین بود و با گذر زمان و ارتقاء سطح بهداشت، ابتلا به آن کاهش بسیار محسوسی پیدا کرد. پیشرفت تکنولوژی و بهداشت باعث شد راهکارهای بسیار موثری در این زمینه به دست بیایند. برای اطلاع از روشهای کاربردی و اصولی در این زمینه، پیشنهاد میکنیم حتماً در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
شپش سر چیست؟
شپش حشرهای بسیار کوچک است که شش پا دارد و با سبک انگلی در بدن میزبان خود به زندگی میپردازد. معمولاً شپشها سفید مایل به خاکستری یا زرد مایل به قهوهای دیده میشوند. آنها با رشد و تغذیه از خون میزبان به تدریج به رنگ نارنجی و قرمز در میآیند. شپشها بال ندارند و برخلاف تصور بسیاری از مردم نمیتوانند پرواز کنند و یا حتی بپرند. آنها قدرت حرکت بسیار سریعی دارند که باعث سرایت بسیار پر سرعت آنها میشود.
چیزی که بیشتر از همه باعث دیده شدن این حشره میشود تخمهای آن است که نیت یا رشک نامیده میشوند. نیتها اغلب سفید یا خاکستری دیده میشود و ممکن است با شوره سر اشتباه گرفته شوند. آنها در نزدیک ریشه قرار میگیرند و به شکل محکمی به ساقه میچسبند. شپشها در نزدیکی پوست سر در ناحیه پشت گردن، پشت گوش و… تخم گذاری میکند؛ یعنی جایی که از نظر دما گرمتر و شرایط رشد برای تخمها فراهمتر است.
منظور از پدیکولز چیست؟
پدیکولز یک اصطلاح تخصصی است و به معنای هجوم شپشها به موی سر یا بدن میباشد. در این شرایط فرد ممکن است مورد حمله شپش بالغ، تخم یا لارو حشره قرار گرفته باشد که اغلب با خارش و سوزش پوست و موهای ناحیه سر همراه است. از دیگر بخشهایی که احتمال هجوم این حشره به آن وجود دارد، میتوان به ریش، ناحیه تناسلی، زیر بغل و… نیز اشاره کرد.
شپشها چگونه منتقل میشوند؟
قبل از اینکه بخواهیم در این زمینه صحبت کنیم؛ بهتر است بدانید که ابتلا به شپش سر به معنای ضعف بهداشت فردی یا آلودگی یک شخص نیست. شپش سر یک نوع بیماری باکتریایی یا ویروسی نیست که در محیطهای آلوده به وجود بیاید بلکه یک حشره زنده است و میتواند بر اثر تماس با پوست سر و مو آن فرد را مبتلا کند. معمولاً این عارضه در کودکان و نوجوانان بیشتر دیده میشود و علت آن هم ابتلا از طریق تماس مستقیم کلاه، شال و… از فردی به فرد دیگر است.
علائم ابتلا به شپش سر چیست؟
همانطور که بارها اشاره کردیم؛ شپش حشرهای موذی با زندگی انگلی است که از خون میزبان خود تغذیه میکند و به همین علت علائمی را از خود نشان میدهد که عبارتند از:
خارش
شایعترین علامتی که میتواند نشان دهنده ابتلا به شپش سر باشد، خارش غیرمعمول پوست سر و سایر بخشهای بدن است که واکنش بدن نسبت به حضور شپش میباشد. این علامت معمولاً ۴ الی ۶ هفته بعد از ابتلا به شپش بروز پیدا میکند.
احساس حرکت شپش
از علائم دیگری که میتواند نشان دهنده وجود شپش سر بر روی موها باشد، احساس حرکت روی پوست اطراف سر یا کف سر است اما به دلیل اندازه بسیار کوچک و حرکت سریع، اغلب قابل ردیابی و تشخیص نمیباشند.
مشاهده نیتها
یکی دیگر از بارزترین شاخصههای ابتلا به شپش سر، وجود نیتها است. این حشرات تا قبل از خروج از تخم جایگاه ثابتی دارند و به سختی به ساقه مو چسبیدهاند. اغلب آنها به صورت دسته روی تار مو دیده میشود.
وجود زخم
از دیگر علائم وجود شپش وجود زخم است. افزایش جمعیت شپشها و به دنبال آن خاراندن زیاد سر باعث ایجاد یک سری زخم روی سر میشود که میتواند عفونی و ملتهب شود. این زخمها ممکن است به دلیل برآمدگیهای کوچک و بزرگ شوند که حامل فونتهای باکتریایی نیز هستند.
درمان پزشکی و دارویی شپش سر
ابتلا به شپش معضل تازهای نیست. بنابراین بدیهی است یکسری روشهای درمانی سنتی برای از بین بردن آن وجود داشته باشد. اما با این حال امروزه استفاده از یک سری محلولها و لوسیون های شیمیایی بسیار مؤثرتر و سریعتر به درمان شپش سر کمک میکنند. این درمانهای پزشکی به دو صورت بدون نیاز به نسخه و نیازمند به نسخه در داروخانهها وجود دارند.
راهکارهای بدون نسخه برای درمان شپش سر
پرمترین
پرمترین یا نیکس یک نسخه فرآوری شده پیرترین است که به عنوان یک ماده سمی برای شپشها به حساب میآید. این ترکیب شیمیایی به صورت طبیعی از گل داوودی استخراج میشود و به شکل محلول و کرم عرضه میشود. این دارو برای از بین بردن شپشها کاربرد دارد و با فلج کردن شپشها تخمهای آنها را از بین میبرد.
ایورمکتین
داروی بدون نسخه دیگری که برای از بین بردن شپش سر از آن استفاده میشود، ایورمکتین است که مثل پرمترین با مکانیزم فلج کردن شپش عمل میکند. این دارو به شکل قرص و لوسیون در دسترس است و امکان استفاده بدون نسخه از آن برای کودکان ۶ ماهه و بزرگسال تأیید شده است.
راهکارهای نیازمند به نسخه برای درمان شپش
اسپینوساد
اسپینوساد یک داروی ضد انگلیست و برای تهیه آن احتیاج به نسخه پزشک خواهید داشت. اسپینوساد به شکل محلول سوسپانسیون عرضه میشود و با فلج کردن شپشها آنها را از بین میبرد. برای مصرف این دارو مقدار کافی از آن را به موهای خود بمالید و ۱۰ دقیقه صبر کنید. سپس موها را با شامپو شسته و آبکشی نمایید. معمولاً این دارو در همان اولین بار مصرف تمام شپشها و نیتها را از بین میبرد و به استفاده مجدد احتیاجی نخواهد داشت.
مالاتیون
یکی از داروهای بسیار مؤثر است که به شکل لوسیون عرضه میشود. استفاده از آن برای کودکان بالای دو سال و بزرگسالان تجویز میشود. مالاتیون در همان بار اول شپشها را به طور کامل از بین میبرد اما در صورت لزوم میتوان ۷ روز بعد دوباره از آن استفاده کرد.
ایورمکتین
علاوه بر انواع لوسیون بدون نسخه، به عنوان قرص خوراکی هم قابل استفاده است اما به دلیل ایجاد خطر در دوزهای بالاتر فقط با نسخه پزشک در دسترس افراد قرار میگیرد. پزشکان اگر سایر درمانهای موضعی برای از بین بردن شپش سر مؤثر نبود، به سراغ این روش خواهند رفت.
روشهای سنتی از بین بردن شپش سر
علاوه بر روشهای پزشکی و دارویی که میتوان به کمک آنها به شکل مؤثر از شر شپش سر خلاص شد، یک سری روشهای خانگی نیز وجود دارد که شما میتوانید با کمک آنها شپش سر را از بین ببرید. مواردی مثل:
- شانه کردن موهای خیس
- کمک گرفتن از روغنهای گیاهی مثل روغن کرچک، روغن زیتون، روغن درخت چای، روغن یلانگیلانگ و…
- استفاده از ترکیبات خفه کننده مثل روغنهای حیوانی، سس مایونز، مارگارین یا کره ژله نفتی و…
از همراهی شما با مجله فروشگاه اینترنتی خاتون تا انتهای این مطلب سپاس گزاریم. امیدواریم مطالب گفته شده در این مقاله برایتان آموزنده و کاربردی واقع شده باشند. شما عزیزان میتوانید برای مطالعه موضوعات مشابه در زمینه لوازم آرایشی، روتینهای مراقبتی و… از لینکهای زیر کمک بگیرید:
- همه چیز درباره سرم ضد چروک پوست
- برای بزرگتر نشان دادن لب ها باید چه کار کنیم؟
- راههای ترمیم موهای آسیب دیده با دکلره
- ویژگیهای ماسک موی روغن آرگان چیست؟
- درمان موهای آسیب دیده با روشهای ساده